Verzenden van gevaarlijke stoffen

• Geplaatst op 1 September 2022
• 0

Het versturen van chemicaliën is niet zonder risico's en is daarom streng gereguleerd. Omdat elke stof anders ie en andere eigenschappen bezit is er voor elke stof andere regelgeving. Hieronder zullen we de basisregels uitleggen om je een beetje op weg te helpen.

-UN-nummer

Elke stof (of in sommige gevallen groep stoffen) heeft een eigen UN-nummer. Aan de hand van dit nummer is te herleiden welke wetgeving geld voor deze specifieke stof en waar vrijwel alle informatie om gevonden kan worden voor het versturen van de stof.

-Gevarenklasse

Het ADR kent verschillende classificaties voor het aanduiden onder welke gevarenklasse een stof valt. Deze gevarenklasse wordt aangeduid met een nummer met soms een subnummer (bijvoorbeeld 4.1). Hieronder zie je een tabel met alle gevarenklasse en de daarbijhorende etiketering:

Nr	Gevaar	Klasse	Onderverdeling	Etiketten
1	EXPLOSIEF	1	Ontplofbare stoffen en voorwerpen
2	GAS	2	2.1 brandbaar gas 2.2 niet brandbaar, niet giftig gas 2.3 giftig gas
3	BRANDBAAR	3	Brandbare vloeistoffen
4	BRANDBAAR	4.1 4.2 4.3	Brandbare vaste stoffen + Zelfontledende stoffen Voor zelfontbranding vatbare stoffen Stoffen die met water brandbaar gas ontwikkelen
5	OXIDEREND	5.1 5.2	Oxiderende stoffen Organische peroxiden (zelfontledend)
6	GIFTIG	6.1 6.2	Giftige stoffen Infectueuze stoffen
7	RADIOACTIEF	7	Radioactieve stoffen
8	BIJTEND	8	Bijtende stoffen
9	DIVERS	9	Diverse gevaarlijke stoffen en voorwerpen

-Verpakkingsgroep

De verpakkingsgroep geeft aan in welke risicogroep de stof zit en zijn onderverdeeld in drie groepen namelijk I, II en III. In principe kan je het zo zien dat verpakkingsgroep III het minst gevaarlijk is en verpakkingsgroep I het meest gevaarlijk. Zo heeft een verpakking voor verpakkingsgroep  I strengere eisen en dient steviger te zijn dan een verpakking voor en stof van verpakkingsgroep III.

Voor elke verpakkingsgroep moet een andere verpakking gebruikt worden met ander keurmerk.

• UN-X voor verpakkingsgroep I, II en III
• UN-Y voor verpakkingsgroep II en III
• UN-H voor verpakkingsgroep III

-Limited quantities (LQ)

Voor veel stoffen is er een vrijgestelde hoeveelheid wat verstuurd mag worden zonder dat het als ADR zending verstuurd hoeft te worden. In kolom 3 van het ADR handboek kan je vinden wat de vrijgestelde hoeveelheid is. Als een stof een LQ heeft van bijvoorbeeld 1 liter betekend dit dat het verstuurd mag worden in binnenverpakkingen van 1 liter als een LQ zending. Er moet dan wel een speciale LQ stikker op de doos en als het vloeistoffen zijn aan beide kanten een pijltjes stikker. LQ zendingen moeten natuurlijk nog steeds degelijk ingepakt worden en juist behandeld worden. Zo dienen ze rechtop vervoerd te worden. Voor een LQ zending hoeft niet gebruik worden gemaakt van een UN-verpakking en doos. Natuurlijk moet de verpakking wel compatibel zijn met de stof die er in zit. Let wel op dat alhoewel een LQ zending niet als ADR verstuurd hoeft te woorden niet alle vervoerders LQ pakketten accepteren en versturen. Ook mogen niet verenigbare stoffen niet samen in 1 doos verstuurd worden dus 2 stoffen met een LQ van 1 liter moeten apart verstuurd worden als ze onverenigbaar zijn. Onder onverenigbare stoffen vallen stoffen die (heftig) met elkaar kunnen reageren als ze met elkaar in contact komen. Voor sommige stoffen is geen LQ en die moeten altijd ADR verstuurd worden

-ADR zending

Wanneer er een ADR zending wordt klaargemaakt is het altijd belangrijk om eerst alle benodigde informatie op te zoeken, deze informatie is vaak te vinden in de MSDS van de stof of in hjet ADR-handboek. Let op dat al het personeel wat betrokken is bij het proces een ADR-opleiding met succes moet hebben afgerond. Verkeerd ingepakte stoffen kunnen desastreuze gevolgen hebben en het is daarom belangrijk om dit enkel te laten doen door opgeleid personeel en UN-gekeurde materialen. Alle informatie omtrent welke materialen er nodig zijn is te vinden in het ADR handboek.

Let op dat veel vervoerders geen ADR zendingen accepteren en hier vaak hoge toeslagen voor gelden. Ook hebben alle bedrijven die zich bezig houden met het vervoer van gevaarlijke stoffen een keten-verantwoordelijkheid, van afzender, vervoerder en ontvangen. Dit betekend dat indien er fouten worden geconstateerd je dit verplichting bent te melden bij desbetreffende partij. Bij lekkages moet dit altijd direct gemeld worden aan de ILT.

-Voorbeeld

Als we een voorbeeld nemen van de stof ISOPROPANOL kunnen er in rubriek 14 van het MSDS achterhalen dat het UN-nummer UN1219 is. Als we dan het ADR handboek erbij pakken en dit opzoeken  krijgen we de volgende gegevens:

Hier zien we dus dat ISOPROPANOL een gevarenklasse 3 heeft en verpakkingsgroep II. De LQ is 1 liter. Verpakkingen boven de 1 liter moeten dus verzonden worden als ADR zending. Als er een ADR zending word aangemaakt moet het dus verpakt worden in een UN-verpakking met de Klasse Y met de stikkers van klasse 3 en pijltjesstikker aan beide zijde van de verpakking. Deze ADR zending zou direct als losse jerrycan verstuurd mogen worden of samen met andere stoffen mits ze niet met elkaar reageren, zo mogen klasse 3 en klasse 4,1 stoffen natuurlijk niet samen verpakt worden.